Dat blijkt uit onderzoek dat Corio, een van de grootste eigenaars van
winkelpanden heeft laten uitvoeren door Locatus. De afgelopen jaren is het
aantal zelfstandigen in winkels afgenomen van 74 naar 65 procent. Op
A-locaties ligt dit percentage nog lager, op 40 procent.
Een procent zelfstandigen
Op de echte toplocatie is de zelfstandige winkelier al bijna helemaal weg. In
steden als Utrecht en Leeuwarden zit op de echte superlocaties, de
zogenaamde A1-locaties, nog maar 1 procent zelfstandigen.
Hierin verschilt Nederland van de landen om ons heen, België en Luxemburg.
Daar ligt het percentage zelfstandigen boven de 80 procent.
"Begrijp me niet verkeerd, ik heb niets tegen ketens. Dat zijn ook onze
huurders", zegt John van Haaren, directeur van Corio Nederland."Maar
op die manier ben je als winkelstad niet onderscheidend. Ik hoor steeds meer
klachten dat Maastricht, dat toch wel geldt als een van de gezelligste
winkelsteden van Nederland, ook niet meer leuk is."
Oorzaken
Volgens Van Haaren heeft de toegenomen ketenvorming een drietal oorzaken. Zo
kunnen winkeliers hun huurcontract doorverkopen zonder dat de verhuurder
daar iets over te zeggen heeft, mogen verhuurders niet differentiëren in
tarieven, dus moet een kleine ondernemer dezelfde huur gevraagd worden als
een keten en is het niet mogelijk om te variëren in de termijn van het
huurcontract, wat betekent dat een contract ofwel voor twee jaar of voor
onbepaalde tijd is.
"We kunnen zelfstandige ondernemers geen betere huurprijzen geven dan
ketens, al zouden we dat in sommige gevallen wel graag willen. Die kleinere
winkels maken een winkelstraat divers en onderscheidend."
Aanpassing wetgeving
Corio pleit voor aanpassing van de wetgeving. Zo vindt Van Haaren dat er iets
moet worden gedaan aan de mogelijkheid om een huurcontract door te verkopen: "De
wetgeving die dat mogelijk maakt stamt uit de jaren zestig en is bedoeld om
opvolging mogelijk te maken. Maar in 95 procent van de gevallen worden die
contracten helemaal niet van ouder op kind doorgegeven, maar verkocht. Deze
bescherming moet worden opgeheven."
Volgens Jelger Zee van Detailhandel Nederland is dat echter geen goed plan: "Voor
veel winkeliers is het verkopen van hun huurcontract hun
pensioenvoorziening. Hef je dat op dan breng je zelfstandigen nog meer in de
problemen."
Vastgoedbedrijven
Volgens Zee is het niet de wetgeving die de zelfstandige ondernemer nekt,
maar vastgoedbedrijven als Corio: "Het standaard verhuurcontract dat nu
wordt gebruikt in de sector is zeer nadelig voor winkeliers. Volgens die
contracten moet een winkelier opdraaien voor de servicekosten die de
verhuurder rekent, denk daarbij aan schoonmaak- of beveiligingskosten. Ook
kan een verhuurder een winkelier gewoon op straat zetten als hij het
winkelpand wil renoveren. Dat soort bepalingen moeten uit de contracten,
voordat ze aan de bescherming van winkeliers gaan tornen."
Ook bestrijdt Zee dat verhuurders alle winkeliers dezelfde huurprijzen moet
berekenen. "Dat is onzin. In een winkelgebied met meerdere panden
kunnen ze per pand een andere prijs per vierkante meter rekenen."
Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl